چه توصیهای برای کسانی که در این رشته تحصیل میکنند، دارید؟
من به چند نکته مهم (به نظرم خودم) میخواهم اشاره کنم؛
در کنار یادگیری مباحث حوزه کتابداری یادگیری مباحث مدیریتی، جامعه شناسی، فلسفی، و البته کامپیوتر را به شدت توصیه میکنم. بی پرده عرض کنم در رشته کتابداری، شما یک سری مفاهیم تخصصی را یاد میگیرید ولی نگرش و باور علمی شما به اندازه مدرک شما رشد نمیکند و این مساله در بیشتر رشتههای دانشگاهی در ایران صادق است؛
اگر در حال تحصیل هستید به هیچ عنوان آینده کاری خود را فقط به کتابخانهها گره نزنید و در وهله اول ببنید چه کاری خود میتوانید راه اندازی کنید و اگر نه در سایر حوزههای کاری از عهده انجام چه کاری بر میآیید. البته کار در کتابخانه بسیار خوب است ولی در وضعیت فعلی چند نکته است که باید به آن توجه کرد ۱. روز به روز وضعیت کاری حوزه کتابداری بدتر میشود؛ ۲. تصور میکنم ما در دانشگاه چیز زیادی به شما یاد نمیدهیم و یا شما تمایل ندارید یاد بگیرید و عملاً در کار انتظار کارفرما را برآورده نمیکنید و در نتیجه استخدامتان کمی با سختی همراه می شود (مصاحبههای من حداقل با ۲۰۰ فارغ التحصیل در ۱۰ سال گذشته این را نشان میدهد)
اگر در مقطع ارشد در حال تحصیل هستید و هنوز دکتری نمیخوانید عرض میکنم بههیچ عنوان تحصیل در مقطع دکتری در وضعیت فعلی را توصیه نمیکنم. این نکته را به این دلیل عرض نمیکنم که اگر دکتری بخوانید جای من و امثال من تنگ میشود بلکه به این دلیل عرض میکنم خواندن دکتری در وضعیت فعلی که بهطور میانگین ۱۰۰۰ نفر در ترمهای مختلف مقطع دکتری در دانشگاههای دولتی، شبانه، پردیس، آزاد، پیام نور و… مشغول به تحصیل هستند و همین الان بالغ بر ۲۰۰ نفر دکتری کتابداری فارغالتحصیل، شغل مناسبی ندارند برای غالب دانشجویان اگر نگویم دو سر باخت، میگویم با مخاطراتی جدی همراه خواهد بود.
اگر در مقطع دکتری مشغول به تحصیل هستید عرض میکنم حوزه تخصص خود را از همان اول مشخص کنید تا جایگاهی برای خویش پیدا کنید. در جامعه فعلی، دکتری که در همه حوزهها اطلاعات خوبی داشته باشد متخصص محسوب نمیشود و نمیتواند تاثیرگذار باشد و برای خودش جایگاه در آینده پیدا کند.
و سخن پایانی از زبان شما برای کتابداران
آخرین نکتهای که فکر میکنم باید به آن بپردازم و روی سخنم با دوستان دانشگاهی خودم است اینکه در همه جای دنیا وقتی بنا به ضرورت و مقتضیات زمان، سرفصلهای درسی عوض میشود و دروسی از رشتههای کامپیوتر، زبانشناسی، فناوری اطلاعات؛ فلسفه و… به سرفصلهای درسی اضافه میشود به این معنی نیست که من کتابدار باید آن درسها را شب آماده و فردا سر کلاس ارائه دهم بلکه به این معنی است که باید متخصصانِ صاحبدانش از همان رشتهها مشارکت داشته باشند و نگرشهای واقعی را به دانشجویان منتقل کنند که تصور میکنم ما سرفصلهایمان در حال تغییر است ولی در بیشتر موارد فقط سرفصلها عوض شده و در عمل اتفاقی جز این نیفتاده.
در پایان برای همه کتابداران و تلاشگران حوزه علم و دانش آرزوی موفقیت دارم.